Opowieść wigilijna

Autor: Charles Dickens

Epoka: Epoka wiktoriańska Rodzaj: Epika

Gatunek: Opowiadanie

Czas i miejsce akcji Akcja utworu toczy się w dzień wigilii Bożego Narodzenia, w noc wigilijną i w święta, w połowie XIX wieku. Czas można też rozłożyć na czas realny oraz fantastyczny.

Czas realny - wydarzenia rozgrywają się 24 grudnia około godziny 15:00, kiedy Ebenezer Scrooge kończy pracę. Akcja obejmuje także wieczór wigilijny, 25 grudnia oraz 26 grudnia.

Czas fantastyczny - obejmuje wędrówkę w przeszłość, powrót do teraźniejszości i wyprawę w przyszłość.

Wydarzenia toczą się w Londynie oraz w miejscach, które odwiedzał Scrooge z duchami: rodzinne miasteczko, szkołę, sklep pana Fezzwiga, mieszkanie Freda, mieszkanie Bena, biedne dzielnice Londynu, swoje mieszkanie, gdzie leży martwy, cmentarz.

Narracja

Jest prowadzona przez wszechwiedzącego narratora, który ma wiedzę o uczuciach, myślach i wydarzeniach dotyczących głównego bohatera, Ebenezera Scrooge'a, oraz innych postaci. Narrator ten opowiada historię z trzeciej osoby, co oznacza, że ​​nie jest bezpośrednio zaangażowany w wydarzenia, ale przedstawia je z perspektywy obserwatora.

Geneza

Dickens rozpoczął pisanie "Opowieści wigilijnej" w październiku 1843 roku i ukończył ją w listopadzie tego samego roku - zajęło mu to około 6 tygodni. Utwór został wydany przed Bożym Narodzeniem i od samego początku cieszył się wielkim powodzeniem wśród czytelników. Dickens sam określił "Opowieść Wigilijną" jako małą książkę, ale jej popularność przerosła jego najśmielsze oczekiwania. "Opowieść wigilijna" stała się szybko bożonarodzeniową tradycją w wielu krajach anglosaskich i nadal jest uważana za jedno z najważniejszych dzieł literatury angielskiej.

Bohaterowie Ebenezer Scrooge - główny bohater, jest starszym człowiekiem, właścicielem kantoru, jednym z najbogatszych mieszkańców miasta. Scrooge jest postacią skąpą, zimną i obojętną na potrzeby innych. Jego skąpstwo jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech, przejawiającą się w chciwości i braku hojności nawet wobec najbliższych. Jest obojętny na cierpienie i radość innych, co sprawia, że wydaje się być zimnym i pozbawionym współczucia. Scrooge wyraża głęboką niechęć do świąt Bożego Narodzenia, uważając je za uciążliwość finansową i niepotrzebny trud. Mimo ogromnego bogactwa, żyje w izolacji, pozbawiony bliskich relacji. Ostateczna przemiana Scrooge'a podkreśla, że nawet najbardziej zatwardziały człowiek może odnaleźć w sobie dobroć i zdolność do zmiany.

Fred - jest siostrzeńcem Ebenezera, wyróżnia się młodym wiekiem, pozytywnym podejściem do życia i głębokim uczuciem miłości do swojej nowo poślubionej żony. Jest pogodny, uśmiechnięty i życzliwy wobec otoczenia, potrafiąc cieszyć się każdą chwilą życia. Mimo że Scrooge odrzuca przywiązanie Freda i okazuje wrogość wobec świąt Bożego Narodzenia, Fred nie żywi do niego urazy. Wręcz przeciwnie, darzy swojego wuja głębokim współczuciem. Choć Scrooge jest "starym sknerą", Fred dostrzega w nim nieszczęśliwego człowieka.

Bob Cratchit - to kancelista pracujący w kantorze Ebenezera Scrooge'a. Jest postacią bardzo biedną, głównie ze względu na niską pensję, którą otrzymuje od Scrooge'a. Mimo trudności finansowych, jest pracowity, sumienny i uczciwy. Jego skromność widać również w podejściu do życia. Jest oddanym ojcem wielodzietnej rodziny, co podkreśla jego dobroć i troskliwość wobec bliskich.

Tim - o chłopiec niepełnosprawny, chodzący o kulach, będący synem Boba Cratchita. Mimo swojej choroby, Tiny Tim jest postacią pełną radości, niewinności i dobroci.

Bohaterowie fantastyczni

Jakub Marley - był wspólnikiem i partnerem biznesowym Ebenezera Scrooge'a, a w chwili, kiedy rozpoczyna się akcja opowieści, minęło już siedem lat od jego śmierci. Za życia Marley był skąpcem, podobnie jak Scrooge. Oboje skupiali się na swoich interesach, nie licząc się z potrzebami czy uczuciami innych ludzi. Marley nie posiadał rodziny i nie dbał o relacje międzyludzkie. Po śmierci Marley został skazany na potępienie, a jako duch tuła się po świecie, ciągnąc za sobą ciężki łańcuch. Ten łańcuch symbolizuje grzechy i egoistyczne postępowanie, które kierowało jego życiem za czasów, gdy był jeszcze żywy. W nocy wigilijną Marley pojawia się jako duch, aby ostrzec Scrooge'a i zapobiec mu podobnemu losowi.

Duch Wigilijnej Przeszłości - pierwszy duch, który ukazuje Scrooge'owi kluczowe momenty z jego przeszłości. Przewodniczy podróży, podczas której Scrooge ogląda siebie jako dziecko i młodzieńca, zrozumiejąc, jakie doświadczenia kształtowały jego postawę i charakter. Duch ten ma za zadanie skłonić Scrooge'a do refleksji i przemiany, otwierając mu serce na empatię i hojność.

Duch Tegorocznego Bożego Narodzenia - drugi duch, który prowadzi Ebenezera Scrooge'a w podróż po współczesnym mu świecie. Wędrując ulicami Londynu, Scrooge obserwuje obecne wydarzenia, w tym życie Boba Cratchita i dom siostrzeńca Freda.

Duch Przyszłych Wigilii - trzeci duch, który milcząco przewodzi Ebenezera przez przyszłość. Pokazuje mu konsekwencje jego obecnych postaw, szczególnie dzień jego własnej śmierci, mając nadzieję, że ta wizja skłoni Scrooge'a do zmiany.

Streszczenie

Opowieść Wigilijna to historia Ebenezera Scrooge'a, starego i skąpego kupca, który w Wigilię Bożego Narodzenia zostaje nawiedzony przez duchy. Wizyta ducha jego zmarłego wspólnika, Jakuba Marleya, jest pierwszym znakiem nadchodzących zmian. Marley ostrzega Scrooge'a, że jeśli nie zmieni swojego skąpstwa, to czeka go wieczna męka.

Scrooge jest odwiedzany przez trzy duchy: Ducha Przeszłości, Ducha Teraźniejszości i Ducha Przyszłości. Duch Przeszłości ukazuje mu jego młodość i przypomina mu o zdarzeniach, które wpłynęły na jego osobowość. Duch Teraźniejszości pokazuje mu, jak jego zachowanie wpływa na innych ludzi, w tym na jego pracownika Boba Cratchita i jego chorowitego syna, Małego Tima. Duch Przyszłości ukazuje mu konsekwencje jego obecnych działań i jego przyszłość, jeśli nie zmieni swojego życia.

Dzięki tym wizytom Scrooge ulega przemianie i postanawia zmienić swoje postępowanie. Podwyższa pensję dla Boba Cratchita, pomaga Małemu Timowi, a także uczestniczy w hucznych obchodach Bożego Narodzenia.

Plan wydarzeń 1. Marley umiera, a Scrooge zostaje nowym właścicielem firmy.

2. Przedstawienie postawy Scrooge'a:

a. Obojętność wobec nędzy innych ludzi.

b. Surowe traktowanie swoich pracowników.

c. Ignorowanie swojego siostrzeńca.

3. Wieczór wigilijny i odwiedziny trzech duchów:

a. Duch Wigilijnej Przeszłości zabiera Scrooge'a w podróż po jego dzieciństwie i młodości.

b. Duch Tegorocznego Bożego Narodzenia ukazuje Scrooge'owi życie ubogich mieszkańców miasta oraz przedstawia los Maleńkiego Tima.

c. Duch Przyszłych Wigilii ukazuje samotną i ponurą przyszłość starego Scrooge'a.

4. Scrooge doświadcza przemiany i staje się dobrym i hojnym człowiekiem:

a. Zaczyna być hojny i pomagać innym.

b. Przestaje traktować swoich pracowników surowo i staje się dla nich dobrym pracodawcą.

c. Łączy się z rodziną Cratchitów i zostaje dla nich wspaniałym wujaszkiem i przyjacielem.

Motywy literackie: przemiany, wędrówki, chciwości, przemijania, zmiany, biedy, miłości