Wulkanizm i trzęsienia ziemi w Azji

Płyty litosfery i Azja

Azja leży ta kilku, ciągle przemieszczających się płytach litosfery: płycie eurazjatyckiej, płycie północnoamerykańskiej oraz płycie filipińskiej, indyjskiej, irańskiej i arabskiej. Takie położenie Azji sprawia, że często dochodzi do trzęsień ziemi czy wybuchów wulkanów.

Gdy płyty tektoniczne na siebie napierają, dochodzi do wypiętrzania się łańcuchów górskich. Między innymi Himalaje powstały w wyniku zderzenia się płyty indyjskiej z płytą eurazjatycką.

Płytowa budowa litosfery

W latach 60. XX wieku naukowcy potwierdzili przypuszczenia na temat tego, że litosfera podzielona jest na płyty. Zakłada się, że litosfera dzieli się na ogromne płyty, które pokrywają całą naszą planetę i unoszą się na plastycznym płaszczu ziemskim. Wśród tych płyt rozróżnia się płyty kontynentalne i oceaniczne.

Źródło: https://zywaplaneta.pl/trzesienia-ziemi-polska/kry_litosfery/

Przez to, że pod płytami litosfery znajduje się płynna magma, płyty dryfują i się przemieszczają. Na ich granicach występują trzęsienia ziemi i zjawiska wulkaniczne.

Rowy oceaniczne

Powstawanie rowów oceanicznych jest wynikiem działania płyt litosfery, które gdy jedna z nich się zbiega, jest wpychana pod drugą. Najgłębszym rowem oceanicznym na Ziemi jest Rów Mariański znajdujący się w Azji. W najgłębszym miejscu ma głębokość nawet 10 916 m.

Wulkany

Na obszarach, gdzie płyty litosfery się stykają występują wulkany. Magma pod wpływem ogromnego ciśnienia przemieszcza się ku górze. Przez szczeliny w skorupie ziemskiej wydostaje się na powierzchnię w postaci lawy. Dochodzi wówczas do erupcji wulkanu.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kluczewska_Sopka

Największe na świecie zgromadzenie wulkanów znajduje się wzdłuż wybrzeży Oceanu Spokojnego. Wiele wulkanów, które tam się znajdują, są wulkanami czynnymi. Wulkany, których działalność obserwowano dawno temu, a informacje o niej można znaleźć tylko w źródłach historycznych nazywamy wulkanami drzemiącymi. Wulkany, które wybuchały bardzo dawno i dziś nie dają znaku "życia" nazywamy wulkanami wygasłymi.

Najwyższym i najbardziej aktywnym wulkanem na Ziemi jest wulkan znajdujący się na Kamczatce. Szczyt nazywa się Kluczewska Sopka, a jego wysokość to 4750 m.n.p.m.

Trzęsienia ziemi

Jedną z najczęstszych przyczyn trzęsień ziemi są ruchy płyt litosfery, które ocierając się lub napierając powodują pod powierzchnią ziemi potężne naprężenia. Zgromadzona tam energia staje się tak ogromna, że pokonuje siły tarcia i masy skalne ulegają gwałtownemu przemieszczeniu, któremu towarzyszy powstanie drgań rozchodzących się w postaci fal sejsmicznych. Kiedy fale te docierają do powierzchni Ziemi, są odczuwane jako nagłe wstrząsy.

Siła trzęsień ziemi jest mierzona w skali Richtera. Do rejestracji i pomiaru siły trzęsień ziemi używa się przyrządów - sejsmografów.

Skutki zjawisk wulkanicznych i trzęsień ziemi

POZYTYWNE

• Powstawanie żyznych gleb

• Powstawanie energii geotermalnej

• Powstawanie nowych skał

• Powstanie atrakcji wulkanicznych

NEGATYWNE

• Wulkaniczne trzęsienia ziemi

• Tsunami

• Straty materialne

• Ofiary

• Gazy wulkaniczne

Skutki tych kataklizmów możemy zmniejszać dzięki regularnym pomiarom i monitorowaniu aktywności wulkanów i w razie niebezpieczeństwa ewakuowaniu ludzi z obszaru zagrożonego. Trzęsień ziemi niestety nie można przewidzieć, jednak możemy ograniczać powodowane przez nie straty. W niektórych krajach, w których często dochodzi do trzęsień ziemi od wielu lat buduje się specjalnie zaprojektowane budynki, tak, aby przetrwały duże wstrząsy.